Şehir ve Edebiyat Söyleşisi
Sakarya İl Özel İdaresi Kütüphanesi'ndeki kültür sohbetlerine, Sakaryalı yazar Necati Mert'in konuk olduğu 'Şehir ve Edebiyat' konulu söyleşiyle devam edildi.
Şehirlerin tanınmasında topraklarında doğan edebiyatçısının etkisinin büyük olduğunu belirten yazar Necati Mert, bir şehrin yazarıyla, şairiyle anılmasının üç şekilde olduğunu anlattı.
Konuşmasında edebiyatçı-şehir ilişkisinden örnekler veren Necati Mert, "Yazarlarıyla bilinen şehirler vardır. Mesala, Üsküp denilince akla Yahya Kemal gelir. Aynı şekilde Sakarya Sait Faik'le, Karşıyaka Atilla İlhan'la, Çanakkale Afet Ilgaz'la, Kahramanmaraş ise Rasim Özdenören, Cahit Zarifoğlu ve Erdem Bayazıt ile anılır. Yazar ve şairlerle şehirler nasıl buluşur dersek, ya yazar o şehri yazmıştır, ya da uzun süre o şehirde yaşamıştır. Bir üçüncü yol da şehrin yöneticileri şehirde yaşamış olan şair ve yazarların doğum günlerinde, ölüm yıldönümlerinde çeşitli vesilelerle anma programı yaparlar. Böylece şehirle, edebiyatçı bütünleşir. Özellikle belediyelerin yaptığı böyle programlarla hafızalara yerleşen edebiyatçı- şehir ilişkisinde ilk akla gelenler, Kütahya - Gülten Dayıoğlu, Kastamonu - Oğuz Atay, Gönen - Ömer Seyfettin'dir" dedi.
Mert, şehir ve edebiyatla ilgili ilk metinlere 16. yüzyılda rastladığını belirterek, "Şehirleri anlatan edebiyatın ilk örnekleri şehrengizlerdir. Divan edebiyatı türü olan şehrengizler, 150 beyitten 3 bin küsür beyite kadar çıkabiliyor. Bir şehrin güzelliklerini, baharını, dağını, tabiatını ve en çok da ünlülerini anlatırlar. Şehrengiz yazılan iller genellikle eski medeniyet şehirleridir. Mesela Bursa, Edirne, İstanbul gibi merkez şehirler için şehrengiz yazılıyor. Tanzimat ve Cumhuriyet dönemine gelindiğinde şehrengizlerle birlikte anacağımız şehir yazıları bu şekilden çıkıyor. Manzum olanları bu klasik kalıba uymuyor. Bu arada düz yazı ile olanları da var. Bunlardan en çok bilineni Tanpınar'ın 'Beş Şehir'i. Tanpınar, Beş Şehir adlı eserinde Ankara'yı, Erzurum'u, Konya'yı, Bursa'yı ve İstanbul'u anlatır. Tanpınar, bu şehirleri öyle anlatır ki, o şehrin insanları bile şehirde kendilerinin görmediği bir çok ayrıntıyı görmüş olurlar. İyi ki bu şehirde doğmuşuz derler. Ahmet Turan Alkan buradan hareketle altıncı şehrin de Sivas olduğunu söyler ve 'Altıncı Şehir' adını verdiği kitabında Sivas'ı anlatır. Mustafa Armağan'ın yeni yayınlanan kitabı 'Osmanlıyı Kuran Şehir Bursa'; Bursa'ya şehrengiz alt başlığıyla çıkmıştır ve divan edebiyatındaki şehrengizlere göndermedir" diye konuştu.
Program, Necati Mert'in dinleyicilerin sorunlarını cevaplamasıyla sona erdi.
Şehirlerin tanınmasında topraklarında doğan edebiyatçısının etkisinin büyük olduğunu belirten yazar Necati Mert, bir şehrin yazarıyla, şairiyle anılmasının üç şekilde olduğunu anlattı.
Konuşmasında edebiyatçı-şehir ilişkisinden örnekler veren Necati Mert, "Yazarlarıyla bilinen şehirler vardır. Mesala, Üsküp denilince akla Yahya Kemal gelir. Aynı şekilde Sakarya Sait Faik'le, Karşıyaka Atilla İlhan'la, Çanakkale Afet Ilgaz'la, Kahramanmaraş ise Rasim Özdenören, Cahit Zarifoğlu ve Erdem Bayazıt ile anılır. Yazar ve şairlerle şehirler nasıl buluşur dersek, ya yazar o şehri yazmıştır, ya da uzun süre o şehirde yaşamıştır. Bir üçüncü yol da şehrin yöneticileri şehirde yaşamış olan şair ve yazarların doğum günlerinde, ölüm yıldönümlerinde çeşitli vesilelerle anma programı yaparlar. Böylece şehirle, edebiyatçı bütünleşir. Özellikle belediyelerin yaptığı böyle programlarla hafızalara yerleşen edebiyatçı- şehir ilişkisinde ilk akla gelenler, Kütahya - Gülten Dayıoğlu, Kastamonu - Oğuz Atay, Gönen - Ömer Seyfettin'dir" dedi.
Mert, şehir ve edebiyatla ilgili ilk metinlere 16. yüzyılda rastladığını belirterek, "Şehirleri anlatan edebiyatın ilk örnekleri şehrengizlerdir. Divan edebiyatı türü olan şehrengizler, 150 beyitten 3 bin küsür beyite kadar çıkabiliyor. Bir şehrin güzelliklerini, baharını, dağını, tabiatını ve en çok da ünlülerini anlatırlar. Şehrengiz yazılan iller genellikle eski medeniyet şehirleridir. Mesela Bursa, Edirne, İstanbul gibi merkez şehirler için şehrengiz yazılıyor. Tanzimat ve Cumhuriyet dönemine gelindiğinde şehrengizlerle birlikte anacağımız şehir yazıları bu şekilden çıkıyor. Manzum olanları bu klasik kalıba uymuyor. Bu arada düz yazı ile olanları da var. Bunlardan en çok bilineni Tanpınar'ın 'Beş Şehir'i. Tanpınar, Beş Şehir adlı eserinde Ankara'yı, Erzurum'u, Konya'yı, Bursa'yı ve İstanbul'u anlatır. Tanpınar, bu şehirleri öyle anlatır ki, o şehrin insanları bile şehirde kendilerinin görmediği bir çok ayrıntıyı görmüş olurlar. İyi ki bu şehirde doğmuşuz derler. Ahmet Turan Alkan buradan hareketle altıncı şehrin de Sivas olduğunu söyler ve 'Altıncı Şehir' adını verdiği kitabında Sivas'ı anlatır. Mustafa Armağan'ın yeni yayınlanan kitabı 'Osmanlıyı Kuran Şehir Bursa'; Bursa'ya şehrengiz alt başlığıyla çıkmıştır ve divan edebiyatındaki şehrengizlere göndermedir" diye konuştu.
Program, Necati Mert'in dinleyicilerin sorunlarını cevaplamasıyla sona erdi.
16 yıl önce
İnşaat, Mühendislik, Mimarlık, Müteahhitlik, Şehir Planlama Yorumlar_
[İlk yorum yapan siz olun]