Kurbanlık

Cumhuriyet Mahallesi'nde Yılmaz Selim'e ait ahırda bilinmeyen bir nedenle yangın çıktı. 17 kurbanlığın bulunduğu ahırda çıkan yangın kısa sürede büyüyerek yayıldı. İhbar üzerine olay yerine Karapürçek ve Akyazı'dan itfaiye ekipleri sevk edildi. Bu arada vatandaşlar ahırdaki hayvanları kurtarmaya çalıştı. Ancak sadece birini kurtarabildi. 6 saatlik çalışma sonucunda söndürülen yangında ahır 16 büyük baş hayvanla birlikte yandı. Hayvanlardan 16'sının kurbanlık olarak önceden satıldığı öğrenildi. Yangınla ilgili soruşturma başlatıldı.

Sabahın erken saatlerinde yaşanan olayda, yüzlerce kiloluk hayvanın kontrolsüzce koşması vatandaşlara korku dolu anlar yaşattı. Edinilen bilgiye göre, henüz belirlenemeyen bir sebeple sahiplerinin elinden kurtulan boğa, kaçtı. Boş araziye kaçan boğanın peşine düşen sahipleri, hayvanı yakalamak için yoğun çaba sarf etti. Nefes kesen kovalamaca, boğanın bir süre sonra sıkıştırılmasıyla son buldu. Sahipleri tarafından güçlükle kontrol altına alınan hayvan, herhangi bir olumsuzluğa yol açmadan yeniden güvenli bir şekilde kesim yerine götürüldü.

Pazarköy Mahallesi'nde bayramın ilk günü kesime götürülen boğa kaçtı. Bir evin bahçesine girip duvarı yıkan boğayı zaptetmek için vatandaşlar büyük mücadele verdi. Çevredekilerin yardımı ile kaçan kurbanlık yakalanıp kesime götürüldü.

Bayraktar, Kurban bayramının, dini ve kültürel anlamının yanı sıra ülke ekonomisi açısından büyük bir öneme sahip olduğunu ifade etti. 'Özellikle hayvancılık sektörü için bu dönem can suyu olmaktadır' diyen Bayraktar; "Üreticilerimiz kurbanlık satışları sonrasında borçlarını kapatmaya, bir sonraki yılın planlamasını yapmaya çalışmaktadır. Kurban Bayramı için milyonlarca hayvan aylar öncesinden besiye alınmakta ve 4 gün gibi kısa bir sürede kesilmektedir. Beslenme amaçlı hayvan alımları, beslenen kurbanlıkların satışları için ödenen para, yem, veteriner hizmetleri, hayvanların satış merkezlerine nakilleri, satış yeri kiraları, kişisel masraflar, kasap kesim ücretleri ve derilerin satılmasına kadar birçok ticari faaliyet bu dönemde yapılmakta ve bütün bunlar da ekonomik anlamda büyük meblağlara ulaşmaktadır. Türkiye Ziraat Odaları Birliği olarak çeşitli illerde, Ziraat Odalarımız aracılığıyla derlediğimiz kurbanlık fiyatlarını ve Kurban Bayramına yönelik beklentilerimizi kamuoyuyla paylaşmaya devam ediyoruz.” dedi. Kurbanlık hayvan sayısı Son yıllardaki kurban satışlarını da göz önünde tutulduğunda bu yıl yaklaşık olarak 750 bin büyükbaş ve 2 milyon 600 bin küçükbaş hayvan olmak üzere toplamda 3 milyon 350 bin kurbanlık hayvan kesileceğinin tahmin edildiğini aktaran Bayraktar, sözlerine şöyle devam etti; " Ancak bayrama yaklaştığımız bugünlerde üreticilerimiz satışların geçen yıllara göre daha yavaş seyrettiğini söylüyor. Temennimiz talebin canlanarak hem üreticimizin hem de kurban ibadetini yerine getirmek isteyen vatandaşlarımızın memnun olduğu bir Kurban Bayramını daha idrak etmektir. Ülke geneli kurbanlık hayvan fiyatları “Kurbanlık fiyatları ve satış şekli illere göre farklılık arz ediyor. Kimi yerlerde canlı ağırlık (baskül) ve et (karkas) fiyatı üzerinden, kimi yerlerde ise canlı hayvan (kabala) üzerinden pazarlık yöntemiyle, ya da hisseli satışlar yapılıyor. Son zamanlarda özellikle büyükşehirlerde kesim fiyatı da hayvan satış fiyatına dâhil ediliyor. Kurbanlık hayvan fiyatları; illere, canlı ağırlığa, ırkına (yerli-kültür) ve büyükbaşta inek, düve, tosun, küçükbaşta koyun, koç, keçi olmasına göre farklılık gösteriyor. Ziraat Odalarımızdan aldığımız verilere göre ülkemizde ortalama fiyatların; hayvan başına büyükbaşta 80 bin ile 350 bin lira, küçükbaşta ise 13 bin lira ile 40 bin lira arasında değişeceği görülüyor. Canlı ağırlık fiyatının da kilogram başına büyükbaş hayvanlarda 250 lira ile 380 lira, küçükbaş hayvanlarda 230 lira ile 380 lira arasında olacağı tahmin ediyoruz. Ülke ortalamasına bakıldığında, büyükbaş hayvanların canlı kilogram fiyatının 300 lira 38 kuruş, küçükbaş canlı kilogram fiyatlarının ise 307 lira 52 kuruş olduğu görülüyor. Fiyatlar arttı Fiyatlar, geçen yıla göre büyükbaşta yüzde 21, küçükbaşta ise yüzde 25,9 oranında arttı. Ortalama fiyat kilogram başına büyükbaşta 248 lira 33 kuruştan 300 lira 38 kuruşa, küçükbaşta ise 244 lira 24 kuruştan 307 lira 52 kuruşa çıktı. “Büyükbaş hayvanlarda hisseli satışlar da yapılıyor. Hisse fiyatları illere göre değişmekle birlikte 20 bin lira ile 45 bin lira arasında seyrediyor. Bazı illerimizde hisseli satışlarda kişi başı hisse bedeli: İstanbul’da 30 bin lira ile 45 bin lira, Ankara’da 25 bin lira ile 40 bin lira, İzmir’de 23 bin lira ile 40 bin lira, Bursa’da 28 bin lira ile 45 bin lira, Antalya’da 25 bin lira ile 30 bin lira, Sakarya’da 20 bin lira ile 40 bin lira, Adana, Gaziantep ve Samsun’da 20 bin lira ile 30 bin lira arasında değişiyor. Bu fiyatlar bayram yaklaştıkça talebe göre değişebilecektir. Vekâletle Kesim “Kurban Bayramı döneminde birçok dernek ve vakıf, hayır işlemeyi düşünen vatandaşlarımızın verdiği vekâletle, onlar adına kurban kesmek için faaliyet içine giriyor. Ülkemizde yurt dışında vekâletle kurban kesimi giderek artıyor. Vakıf ve derneklerin yurtdışı fiyatlarını ülke içi fiyatlarına göre daha düşük tutması birçok vatandaşın ucuz diye oralara yönelmesine neden oluyor, bu da iç pazarda yetiştiricilerimizin satışlarını olumsuz etkiliyor. Geçmiş yıllarda vakıf ve derneklerin yurtiçi ve yurtdışı vekâlet ücretleri hemen hemen aynıyken bu makas 2025 yılında yüzde 152 oldu. Ülke içindeki ve dışındaki muhtaç Müslümanlara yapılacak her kuruş yardımın daima destekçisiyiz. Ancak şunu da unutmamız gerekir. Kurban kesimini yurt içinde yapıp, elde edilen eti soğuk zincirde yurt dışındaki Müslümanlara gönderirsek üreticimizi ve hayvancılığımızı korumuş oluruz. Ayrıca dernek ve vakıflar kar amacıyla hareket etmemeli, toplu alımlarda üreticinin hakkını koruyacak fiyat politikası uygulamalıdır. Kasaplara ödenen tahmini para 4,4 milyar lirayı aşacaktır Kurban bayramları son yıllarda kasaplar için önemli bir gelir kapısı olmuştur. Kasaplar, hayvanları kesme, yüzme, parçalama gibi işler için yaptıkları işe göre farklı bir ücret almaktadır. Kimileri sadece kesip dörde bölmekte, kimileri ise detaylı parçalamaktadır. Ücretler de buna göre değişmektedir. Kasaplar büyükbaş hayvanda sadece kesip, derisini yüzüp, dörde bölmek için 5 bin ile 10 bin lira arası, detaylı parçalamak için 10 bin ile 15 bin lira arası, küçükbaşta ise bin ile bin 500 lira arası ücret talep etmektedir. Büyükbaş hayvanların ortalama yarısının kasaplar tarafından yaklaşık 7 bin 500 lira ücret mukabilinde kesileceği tahminiyle, 375 bin büyükbaş hayvan için kasaplara ödenecek meblağ 2,8 milyar lirayı aşacaktır. Aynı şekilde küçükbaş hayvanların yarısının kasaplar tarafından ortalama bin 250 lira ücret karşılığında kesileceği hesabıyla 1 milyon 300 bin küçükbaş hayvan için kasaplara ödenecek tutar 1,6 milyar lirayı aşacaktır. Buna göre, kasaplara ödenecek bedel toplamda tahmini 4,4 milyar lirayı aşacaktır. Et ve Süt Kurumu bayram sonrasında elde kalan hayvanları üreticiyi mağdur etmeyecek bir fiyattan almalıdır Satışların beklendiği gibi gerçekleşmemesi durumunda bayram döneminde satılamayan hayvanlar, Et ve Süt Kurumu tarafından üreticilerin yaptığı ek masraflar da dikkate alınarak üreticiyi mağdur etmeyecek bir fiyattan satın alınmalıdır. Bu kurbanlık yetiştiriciliğinde sürdürülebilirlik açısından çok önemlidir. Son olarak aylardır büyük bir emekle yetiştirdiği hayvanlarını kurban pazarlarına getiren tüm üreticilerimize bol ve bereketli kazançlar diliyor, kurban bayramlarını şimdiden tebrik ediyorum.”

Veteriner Hekim Yıldız, vatandaşların kurbanlık hayvan alırken mutlaka serbest veteriner hekimlerin görev aldığı veya denetimi altında bulunan yerleri tercih etmelerinin altını çizdi. Sağlıksız hayvan etinin tüketilmesi durumunda, hayvanlarda görülen hastalıkların insanlara bulaşma riskinin kaçınılmaz olduğuna dikkat çeken Yıldız, kurbanlık hayvan seçiminde yasal prosedürlerin yanı sıra sağlık ve dini açıdan da dikkat edilmesi gereken kurallar bulunduğunu ifade etti. Yıldız, büyükbaş hayvan alacakların hayvanların kulak küpesi ve pasaportunu, küçükbaş hayvan alacakların ise kulak küpesi ve nakil belgesini kontrol etmeleri gerektiğini belirtti. SAĞLIKLI HAYVAN SEÇİMİ Başka illerden getirilen hayvanlarda ise "Veteriner Sağlık Raporu"nun mutlaka aranması gerektiği, bu belgelere sahip olmayan hayvanların kesinlikle satın alınmaması gerektiği uyarısında bulunan Mustafa Yıldız; " Kurbanlık hayvan seçiminde serbest veteriner hekimlerden gerekli olan desteği her zaman alabilirsiniz. Öncelikle kurban edilecek hayvan tamamıyla sağlıklı olmalıdır. Kurban edilecek hayvanın, sağlıklı, organları tam ve besili olması, hem ibadet hem de sağlık bakımından önemlidir. Bu nedenle, hasta, zayıf ve düşkün, bir veya iki gözü kör, boynuzlarının biri veya ikisi kökünden kırık, dili, kuyruğu, kulakları ve memelerinin yarısı kesik, dişlerinin tamamı veya çoğu dökük hayvanlardan kurban olmaz. Ancak, hayvanın doğuştan bu özellikleri taşıması kurban edilmesine engel değil. DİŞİ HAYVANLARI TERCİH ETMEYİN Bunun yanında kesileceği yere gidemeyecek derecede topal olan hayvanlar da kurban edilemez. Kurbanda ülkemizin hayvancılığının geleceği için gebe hayvanları tercih etmeyelim Kurbanlık hayvanların yaş sınırı, Peygamber efendimizin sünneti ile tespit edilmiştir. Buna göre, devede 5, sığır ve mandada 2, koyun ve keçide ise 1 yaşını doldurma şartı aranır. Koyun ve keçilerde ise , 6 ayını tamamlayan kuzu , bir yaşını doldurmuş gibi gösterişli olması halinde kurban edilebilir. Koyunlardaki bu istisna bizzat Hz. Peygamber tarafından uygulanmıştır. Bunun yanında deve, sığır ve keçinin, koyuna kıyaslanarak besili olması halinde söz konusu yaşları doldurmadan kurban olabileceği söylenemez. Son olarak dişi hayvanların gebelik yönünden serbest veteriner hekimler tarafından muayene edilip gebelik durumuna bakılarak karar verilmelidir. Hayvancılığın geleceği için, kurbanda gebe hayvanları tercih etmeyelim. Ülke hayvancılığının gelişip büyümesi için dişi hayvanlara ülkemizin halkımızın ihtiyacı var. Halkımıza şimdiden güzel bir bayram geçirmelerini dilerim" dedi.

Bu yıl Kurban Bayramı 16-19 Haziran tarihleri arasında kutlanacak. Ailelerde kurban telaşı şimdiden başladı. Bayrama yaklaşırken kurbanlıklarla ilgili yetkili kurumların yaptıkları açıklamaları tekrar hatırlatmak istedik. Hayvan varlığının devamı açısından öncelikle erkek hayvanların kurban olarak tercih edilmesi gerektiğini hatırlatalım. Kurban edilecek hayvanın yaşı da ayrıca önem taşıyor. Kurbanlıkların yaş sınırı Kurban edilebilmesi için koyun ve keçinin bir, sığır ve mandanın iki, devenin ise beş yaşını doldurmuş olması gerekiyor. Ancak altı ayını tamamlayan koyun bir yaşını doldurmuş gibi gösterişli olması halinde kurban edilebiliyor. Kurbanlık seçerken nelere dikkat edilmeli? Hayvanın sığır ve manda ile koyun ve keçinin küpesinin olup olmadığına bakılmalı. Hayvan, çok zayıf, gebe ya da yeni doğum yapmış hayvanlar olmamalı. Hayvanın kılları düzgün ve parlak, bakışları ve dış görünümü canlı olmalı. Yüksek ateş, salyası ve gözde akıntısı olmamalı. Pis kokulu ishali ve burun akıntısı olmamalı. Öksürük ve nefes darlığı yaşamamalı. Çevreye karşı aşırı tepkili veya çok duyarsız olmamalı. Yara, şişlik ve ödemi olmamalı. Cinsiyet organları ve memede kötü kokulu akıntısı bulunmamalı. Kurbanlık hayvanların yaşı nasıl tayin edilir? Hayvanların yaşlarının tayininde düzgün tutulmuş çiftlik kayıtları kesin sonucu veriyor. Kayıtlar yok ise, en iyi yaş tespiti diş gelişimine bakarak tayin ediliyor. Ayrıca kurbanlık hayvanların tür, ırk, cinsiyet ve yaş bilgileri Tarım ve Orman Bakanlığı'nca geliştirilen “TarımCebimde" mobil uygulaması üzerinden sorgulanabiliyor. Sığır veya mandanın alt çenesinin önünde gelişimini tamamlamış iki kalıcı kesici dişin bulunması o hayvanın iki yaşını doldurduğunu gösteriyor. Koyunların dış görünüşüne bakılarak, altı aydan büyük ve anası veya erişkin bir koyun kadar olması kurban edilebilmesi için yeterli sayılıyor. Keçilerin kurban edilebilmesi için bir yaşını doldurmuş olması gerekiyor. Sığırlarda olduğu gibi keçilerde de yaş tayini, ön kesici süt dişlerinin çıkıp yerlerini kalıcı dişlerinin alması esasına dayanıyor. Devenin kurban edilebilmesi için beş yaşında değişen ikinci kesici süt dişlerinin çıkıp yerlerini kalıcı dişlerin alması gerekiyor. Kurbanlık hayvanların kesimi nerelerde yapılıyor? Kurbanlık hayvanlar, Tarım ve Orman Bakanlığı'ndan Onaylı kesimhaneler ile Kurban Hizmetleri Komisyonları'nın belirlediği kesim yerlerinde kesilmeli. Cadde, sokak ve park gibi kamusal alanlarda kurbanlık hayvan kesimleri yapılamıyor. Kesilen kurbanlık hayvanların kulak küpeleri ve hayvan pasaportları en yakın İl/İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğüne teslim edilmeli. Kurban kesildikten sonra yapılacaklar: Kurbanın kesilmesi ehil kişilerce yapılmalı, kesilen kurbanın etleri vakit geçirilmeden soğutulmalı. Uzmanlar hemen soğutulmayan, uygun olmayan çöp poşeti-kovası gibi malzemelerle taşınan etlerde istenmeyen maddelerin ete geçişinin söz konusu olabileceği konusunda uyarıyor. Bu durum kokuşma ve bozulmaya yol açabilir. Çevre ve görüntü kirliliği olmaması için dikkat edilecekler Kesimde ortaya çıkan kan, dışkı, atık ve artıklar ortalık yerde bırakılmamalı, rastgele etrafa atılmamalı, göl ve akarsulara, kanalizasyonlara karıştırılmamalı. Atıkları hayvanların yemesine ve çevreye yaymasına izin verilmemeli, derin çukurlar açılarak gömülmeli. Hayvanlardan insanlara geçen ve zoonoz olarak ifade edilen birçok hastalık etkeni, bu atık ve artık maddelerle insanlara bulaşabilir.