9 Eylül tarihinde çimento ve inşaat malzemelerine gelen zamlar nedeniyle boykot ve iş durdurma kararı alan İnşaat Müteahhitleri Konfederasyonu ve Müteahhitler Birliği, eylemlerinin gerekli karşılığı bulduğunu belirterek 24 Eylül tarihi itibariyle boykotun sonlandıracağını duyurdu. Konuyla ilgili açıklama yapan Sakarya Müteahhitler Birliği Başkanı Murat Bayrak, “Kıymetli basın mensupları, kamuoyunun ve sizlerin bildiği üzere; Türkiye inşaat sektörünün çatı kuruluşu İnşaat Müteahhitleri Konfederasyonu (İMKON) öncülüğünde 9 ila 24 Eylül 2021 tarihleri arasında Anadolu’daki birliklerimizin ve üyelerimizin yoğun katılımıyla ‘fahiş çimento fiyatlarını boykot’ kararına istinaden iş durdurma eylemine başlamıştık. Başarıya ulaşan eylemimizi 24 Eylül saat 17:00 itibariyle sonlandırıyoruz” ifadelerini kullandı.
EKONOMİNİN LOKOMOTİFİ
İnşaat Sektörünün ekonominin lokomotifi olduğunu belirten Bayrak; “Türkiye ekonomisinin stratejik sektörleri arasında başı çeken inşaat sektörünü en çok etkileyen girdi mallarının başında gelen çimentoya yapılan fahiş zamlara karşı boykot ve iş durdurma kararımız; yetkililere, muhataplarımıza ve kamuoyuna farkındalık açısından gerekli mesajı vermiş, boykot ve iş bırakma çağrısı önemli derecede başarıya ulaşmıştır. Boykot ve iş durdurmada asıl hedefimiz; fahiş zamlarla birlikte durağanlaşan inşaat sektörünün 250 alt tedarikçisinin geleceği, konuta erişim planı yapan milyonlarca tüketicinin mağduriyeti, kentsel dönüşüm projelerinin durması, ekonomide dengelerin bozulması ve yüz binlerce işçinin işsiz kalma riskine karşı dikkat çekmektir” dedi.
ERDOĞAN SESİMİZİ DUYDU
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın kendilerinin sesini duyduğunu belirten Başkan Bayrak; “Boykot ve iş durdurma eylemimiz, Türkiye kamuoyunun dikkatini çekmiş, fahiş fiyat artışları ile ilgili sayın Cumhurbaşkanımızın günlük siyasi açıklamalarında yer bulmuştur. Sayın Cumhurbaşkanımızın fahiş fiyat artışlarıyla ilgili başlattığı takip sürecini ve önleyici tüm tedbirleri destekliyoruz. Ayrıca 7 Eylül 2021 tarihinde yayımlanan 31588 sayılı Resmi Gazete ile yürürlüğe giren ‘ihracı kayda bağlı mallara ilişkin tebliği’ listesine eklenen çimento ve klinker mallarında öncelikli iç Pazar ihtiyacının ülkemizde enflasyon ile doğru orantılı olacak şekilde fiyat istikrarının tam anlamıyla bir an önce sağlanmasını temenni ediyoruz” ifadelerini kullandı.
EKONOMİK BÜYÜME
Ekonominin büyümesinin önemine vurgu yapan Bayrak; “Ülkemizin ekonomisinin büyümesi; kavga ve kaos ile değil sürdürülebilir üretim şartları, dengeli ekonomi ve sağlıklı fiyat istikrarıyla mümkün olacaktır. İnşaat sektörü, Türkiye ekonomisinin lokomotifi ve Anadolu’nun her noktasında istihdam ve katma değer yaratan stratejik bir sektördür. Bu bilinçle; yüksek çalışma performansımız ve üretimimizle Türkiye ekonomisinde katma değer ve yüksek istihdam yaratmaya devam edeceğiz. Türkiye ekonomisini sarsan, rekabet şartlarını ortadan kaldıran ve birçok sektörü darboğaza sokan, iflaslara ve işsizliğe sebep olarak alım gücünü bitiren ‘fahiş fiyat’ artışlarıyla ilgili Sayın Cumhurbaşkanımızın Türkiye kamuoyuna açıkladığı mücadeleyi seferberlik olarak görüyoruz. Sivil Toplum Örgütü olmanın gereği olarak fahiş fiyat artışlarına asla boyun bükmeyeceğimizi, izin vermeyeceğimizi, üyelerimizin hak ve menfaatlerini yasal zeminde ve demokratik şartlarda her zaman arayacağımızı buradan bir kez daha kamuoyu ile paylaşarak 9 Eylül’de başladığımız boykot ve iş durdurma eylemimizi 24 Eylül 2021 saat 17:00 itibariyle sonlandırıyoruz. Bundan sonraki sorumluluk tamamen hükümetin ve ilgili kurumlarındır. Makul maliyetlerle inşaatların bir an önce üretime geçmeleri gerekir. Aksi durumda konut fiyatları ve kira artışlarının önüne geçilemeyecektir. Tüm Türkiye’de aldığımız karar gereği işlerinin durdurarak destek veren bütün birliklere ve mesleki sorumluluk bilinciyle destek veren tüm meslektaşlarımıza sonsuz teşekkür ediyoruz” ifadelerini kullandı.
Çimento fiyatlarının yüksekliğinden şikayetçi olan inşaat müteahhitleri, inşaatları durdurma kararı aldı. İMKON Başkanı Tahir Tellioğlu, İnşaat Sektörü İstişare Toplantısı'nda eylem kararı çıktığını, inşaatların 2 Eylül Perşembe günü itibariyle durdurulacağını açıkladı. Tahir Tellioğlu, uyarılara rağmen çimento zamlarının devam ettiğini söyledi.
Başta çimento olmak üzere inşaat girdilerindeki fiyat artışları, Türkiye’de bir ilke yol açtı. Fiyat artışlarından şikayetçi olan inşaat müteahhitleri iş bırakma kararı aldı. İnşaat Müteahhitleri Konfederasyonu (İMKON) öncülüğünde gerçekleştirilen Türkiye İnşaat Sektörü İstişare Toplantısı’nda, inşaatların 2 Eylül Perşembe günü durdurulması kararı çıktı. Kararı açıklayan İMKON Genel Başkanı Tahir Tellioğlu, çimento sektörünün, tüm girişimlere rağmen zam yapmaya devam ettiğini söyledi.
Eylem kararının açıklanmasının ardından İMKON’in resmi hesabı başta olmak üzere, Federasyon genel sekreterinin ve bağlı derneklerden bazılarının Twitter hesapları kapatıldı.
“ÇİMENTO SEKTÖRÜ ZAM YAPMAYA DEVAM EDİYOR”
Dünya gazetesinden Duygu Şahin Durmaz'ın haberine göre, İMKON, 2 Eylül Perşembe günü, Anadolu’daki birlik ve dernek başkanları ile bir araya gelerek boykot ve eylemi başlatacak. “Çimento sektörü eğer, yakın bir zaman diliminde, inşaat sektörünün, müteahhitlik sektörünün, kamunun, Ticaret Bakanlığı’nın bu konudaki telkinlerine uymaz, keyfe keder zam yapmaya devam ederse, iş bırakacaklarını” kaydeden İMKON Genel Başkanı Tahir Tellioğlu, bugüne kadarki girişimlerinin sonuç vermediği gibi tonu 450 TL olan çimentonun fiyatının 500 TL’ye yükseltilerek yüzde 12 oranında yeni zam yapıldığını bildirdi.
EYLEM KARARI YÜZDE 80 DESTEK BULDU
İMKON Genel Başkanı Tellioğlu, yaptığı açıklamada, Anadolu’daki dernekler ve birliklerle birlikte online olarak “Türkiye İnşaat Sektörü İstişare Toplantısı” yaptıklarını kaydetti. Bu toplantıyla birlikte yeni kararlar aldıklarını ve uygulamaya geçeceklerini ifade eden Tellioğlu, “Toplantımızda yüzde 80 oranında ‘inşaatları durdurarak’ grev yapalım kararı aldık. 6 milyon konut kentsel dönüşüm beklerken çimento kartelinin yüzde iki yüz zam yapması kabul edilemez, 250 alt sektöre de ciddi zarar vermektedir. Yaptığımız girişimlerden sonuç alamamanın üzüntüsü içerisinde iş durdurma kararına geçeceğiz. Bugünkü toplantımızda mevcut inşaatları durduralım mıyı konuşurken, bazı meslektaşlarımız inşaatlarına hiç başlamayarak süreci destekliyor. Haftaya Çarşamba günü ulusal basına açıklama yapacağız. Perşembe günü ise Anadolu’dan gelecek birlik ve dernek başkanları ile bir araya gelerek boykot ve eyleme başlayacağız” dedi
“BAKANIN İSTEKLERİNİ DE DİNLEMEDİLER”
Pandemi sonrası inşaat malzemelerine belli oranlarda zam geldiğini kaydeden Tellioğlu yaşanan süreçleri yeniden hatırlatarak şunları söyledi:
“İnşaat sektörü temel malzemelerine, özellikle demir ve çimentoya çok daha fazla, fahiş oradan zam geldi. Ama demir kısmen Ticaret Bakanımız Mehmet Muş’un başkanlığında yaptığımız toplantıda bakanlığın ve bizim taleplerimize uyarak indirime gidildi ve demir fiyatları kısmen kontrol altına alındı. Fakat çimentoya gelince her geçen gün fiyat artışıyla karşı karşıyayız. Çimentonun yurtdışı girdisi hemen hemen yok. Yurtdışından ithalata dayalı bir mamul durumları da yok. İmalat maliyetlerinin en önemli girişi enerji, toprak, bunları da üst üste koyduğumu zaman ortalama yüzde 50-60 arasında maliyet artışlarının olmasını kabul edebiliriz. Fakat yüzde 200 maliyet artışları kabul edilir gibi değil. Bu süreçte kırıldığımız konu 45 gün önce Ticaret Bakanımız Mehmet Muş başkanlığında toplandığımızda geçen yıl tonda 160 TL olan çimento fiyatını 450 TL yapmışlardı. Biz buna itiraz etmiştik bakan beyde bize hak vermişti. Çimentocuların da demirciler gibi bir anlayış göstermelerini ve biraz indirim yapmalarını kendilerine rica etmişti. Onlar da zoraki başlarını sallamışlardı. Fakat bırakın indirim yapmayı devamlı zam yapıldı.”
KARTEL SUÇLAMASI
Tellioğlu, “bunun üstene bir de yüzde 12’lik zam daha yapıldı. Bütün bunları değerlendirdiğimizde ne yazık ki iyi niyet söz konusu değil, üstelik bu da yetmezmiş gibi rekabet kurumuna aykırı bir şekilde Türkiye’nin muhtelif yerlerindeki çimento bölgelerini parsel parsel belirlemişler. Bu bölge senin, bu bölge benim gibi. Sen bu bölgeye ucuz satamazsın gibi yaptırımları söz konusu” diye konuştu.
BETONCULARDAN DESTEK GELDİ
Öte taraftan, betonculara ucuz beton satmayın baskısı geldiğini ifade eden Tellioğlu, “Beton firmaları da feryat halde. Bizi arıyorlar bir grev yaparsanız bizde greve katılmak istiyoruz tarzında talepleri var” dedi.
TÜRKÇİMENTO ile Çimento Endüstrisi İşverenleri Sendikası’nın (ÇEİS) çimento fiyatlarına ilişkin açıklamasına da cevap veren Tellioğlu şu açıklamayı yaptı:
“Birkaç gün önce açıklama yaptılar. İnşaattaki çimento kullanım oranı yüzde 3, bu maliyeti etkilemez deniyor. Bu kesinlikle doğruyu anlatmayan bir açıklama. İnşaatta ortalama çimentonun maliyeti inşaatın niteliğine göre yüzde 7 ila 12 arasında değişir. Bunun gerekçesi de şu. çimento sadece binanın betonunda kullanılmıyor, bugün çimento dediğimiz ürün kaldırım taşlarından, beton yollara, duvar örmelere, ytonglarda inşaat sektöründe betonarme yapımında bir çok yerinde kullanılıyor.”
“ÇİMENTO FİYATLARI, MALİYET ARTIŞININ ALTINDA SEYREDİYOR"
TÜRKÇİMENTO ile Çimento Endüstrisi İşverenleri Sendikası (ÇEİS), çimento fiyatlarına ilişkin medyada çıkan haberler üzerine ortak açıklama yaptı. Fiyatlarda yüzde 200 gibi olağandışı bir artış yapıldığı iddialarının gerçeği yansıtmadığına vurgu yapılan açıklamada, çimentonun birinci sınıf bir yapının tüm maliyeti içindeki payının yaklaşık yüzde 3 düzeyinde olduğu ifade edilerek “inşaat sektöründeki fiyat artışlarının çimento sektörüyle ilişkilendirilmesi gerçeği yansıtmamaktadır” ifadesi kullanıldı. ÇEİS ve TÜRKÇİMENTO’nun açıklamasında çimento fiyatlarıyla ilgili şöyle denildi:
“2021 yılı Temmuz ayında petrokok fiyatları geçen senenin Temmuz ayına göre yüzde 270, ithal kömür ve elektrik fiyatları sırasıyla yüzde 193 ve yüzde 64 oranında artmıştır. Aynı dönemde dolar kuru ise 6,86 TL’den 8,63 TL’ye yükselmiştir. Tüm bu gelişmelere rağmen sektördeki fiyatlar, maliyet artışının çok daha altında seyretmektedir.”
TÜRKÇİMENTO CEO’su Volkan Bozay da yaptığı açıklamada, “İnşaat sektörünün iş bırakma/grev yapma senaryosu üzerinde durması, üstelik bunu da çimento sektörüne mâl etmeye çalışması oldukça üzücüdür. İnşaat sektöründe yaşanan sıkıntıların nedeni olarak sektörümüzün hedef gösterilmeye çalışılması, makul görünmemektedir" dedi.
Son bir yılda çimento fiyatlarındaki artışın yüzde 200'ü bulduğunu ileri süren İnşaat Müteahhitleri Konfederasyonu (İMKON) Başkanı Tahir Tellioğlu, fiyatlar düşmezse inşaatları durduracaklarını söyledi. Sakarya Müteahhitler Birliği Başkanı Murat Bayrak, meslektaşlarına eylem çağrısı yaptı. Bayrak kartelcilerin keyfi zamlarına karşı iş durdurmaktan başka çarelerinin kalmadığını bildirmişti.
Çimentocuların yıllık maliyet artışı yüzde 50 iken yaptıkları zamların yüzde 200’ü bulduğunu ileri süren müteahhitler, fiyatlardaki artışı protesto etmek için inşaatları durdurma uyarısında bulundu.
İnşaat Müteahhitleri Konfederasyonu (İMKON) Başkanı Tahir Tellioğlu, çimento fiyatlarından dolayı Anadolu’daki bazı müteahhitlerin inşaatlarını durdurduklarını, önemli bir kısmının da durdurmak istediğini söyledi.
Tellioğlu, “Ülke genelindeki 120 bin üyemizin çoğunluğu, fiyatlarda düzenleme olmazsa toplu hareket edip greve çıkmak istiyor. Ticaret Bakanımız Mehmet Muş ile yeniden görüşüp, son duruma göre üyelerimizin grev kararına destek vereceğiz” diye konuştu.
‘MAKUL OLAN YÜZDE 70 ARTMASI’
İMKON Başkanı Tahir Tellioğlu, özellikle demir çelik ve çimento fiyatlarındaki artışlardan sonra her iki sektörün temsilcileriyle de ayrı ayrı bir araya geldiklerini, Ticaret Bakanı Mehmet Muş’un da toplantılarına katıldığını anlattı.
Tellioğlu’nun aktardığına göre, bu toplantılardan sonra demir çelik fiyatlarındaki yıllık artışlar yüzde 110’lardan yüzde 70-80’lere geriledi.
Çimento sektörüne de yönelttikleri benzer talebin ilk etapta olumlu karşılandığını ifade eden Tellioğlu, ancak toplantılardan sonra fiyatların düşmeyip, daha da arttığını dile getirdi.
“Demir çelik maliyetlerinin yüzde 70’i hurda. Hurdanın da yüzde 90’ı ithal. Buna rağmen demir çelik fiyatları yıllık yüzde 110’dan yüzde 80’e indi” diyen Tellioğlu, “Çimentocuların yüzde 5 bile ithal girdisi yok ama yaptıkları zam yüzde 200. Çimentodaki yıllık zamların yüzde 70’lere inmesini talep ediyoruz. Maliyet artışlarına bakıldığında makul olan o. Rekabet Kurusu’nu usülden değil, gerçekten bir inceleme yapmaya çağırıyoruz” diye konuştu.
Sakarya Müteahhitler Birliği Başkanı Murat Bayrak, meslektaşlarına eylem çağrısı yaptı. Bayrak kartelcilerin keyfi zamlarına karşı iş durdurmaktan başka çarelerinin kalmadığını söyledi.
Çimento sektörünün yüksek oranlı zamlar yaptığını öne süren müteahhitler eyleme hazırlanıyor. Rekabet Kurumu’nun nihai tüketiciyi ve ekonomiye katkı sunan sektör temsilcilerini korumadığını ileri süren Sakarya Müteahhitler Birliği Başkanı Murat Bayrak “Bu maliyetlerle konut yapıp kime satacağız? Vatandaşın alım gücünü düşünen yok. Kartelciler fiyatları makul seviyelere çekene kadar inşaat yapmayacağız” dedi.
ÜRETİMİ DURDURACAĞIZ
İnşaat sektörünün önemli girdilerinden olan çimentodaki yüksek oranlı fiyat artışları, müteahhitlerin tepkisini çekti. Sakarya Müteahhitler Birliği Başkanı Murat Bayrak yüksek girdi fiyatlarına karşı müteahhitleri eylem yapmaya, inşaatları durdurmaya çağırdı. Rekabet Kurumu’nu da göreve çağıran Bayrak, “Çimento sektörü eğer, yakın bir zaman diliminde, inşaat sektörünün, müteahhitlik sektörünün, kamunun, Ticaret Bakanlığımızın, ilgililerin bu konudaki telkinlerine uymaz, keyfe keder devam ederlerse, maalesef bizlerde sektör olarak iş bırakmak durumunda kalacağız. Ağustos ayı sonunda az sayıda devam eden inşaatlarda duracak. Meslektaşlarımın eylem kararına sonuna kadar destek olacağından kimsenin şüphesi olmasın” dedi.
KARTEL SUÇLAMASI
Çimento sektörünce yapılan zammın diğer inşaat malzemelerine yapılan zamlara göre en az iki katı olduğunu kaydeden Başkan Bayrak “Dünyadaki pandemi sürecinin dar manadaki üretim meselelerinin iş kaybına dayalı fiyat artışlarını makul olarak karşılayabiliriz. Fakat çimento sektöründe geçen yıl 160-180 TL olan ton başı fiyatın, bugünlerde 450 TL’ye çıkmasını asla kabul etmiyoruz. Burada bir keyfilik, bir kartel, bir statüko, fahiş fiyat artışı vardır. Bundan yaklaşık bir ay önce Ticaret Bakanımız başkanlığında hem demir çelik hem de çimento sektörüyle üst üste iki toplantı gerçekleştirildi. Demir çelik sektörüyle yapılan toplantıda buradan çıkan kararlara demir çelik sektörü uydu. Çimento sektörü keyfi zamlarından geri adım atmadı”
FIRSATÇILIK YAPIYORLAR
Başkan Bayrak “Çimento sektörünün bu noktada fırsatçılık yaptığını, insafsızlık yaptığını düşünüyoruz. Buradan Rekabet Kurumu’na sesleniyoruz. Lütfen Rekabet Kurumu, çimento sektörünün geçen sene 160-180 TL olan ton fiyatının 450 TL’ye çıkmasının, zam gerekçelerini de, bölgeler arasında bir iş birliği, bölgeler arasında sevkiyatta sınır, yasak koymaları ve bu noktada beton sektörüne baskı yapmalarını da doğru bulmuyoruz. Bu, Türkiye’deki rekabet şartlarına çok aykırı bir durum. Rekabet Kurumu’nun gerekli incelemeleri yaptığını biliyoruz. Fakat çimento sektöründen bu durumunu düzeltecek net bir adımın atılmasını bekliyoruz”
İNSANLAR NASIL EV SAHİBİ OLACAK?
Başkan Bayrak “ Son tüketiciye ürün üreten, insanları ev sahibi yapmak için yola çıkmış insanlarız. Yüzde 300 fiyat artışlarıyla nihai tüketici dediğimiz insanlar nasıl ev sahibi olacak? İnsanların bugün itibariyle yüzde 100 fiyat artışlarını kaldıracak gücü yok. İnsanların alım gücü artmalı ki malzeme fiyatları artışlarından etkilenmesinler. Pandemi, sel, yangın etkileri nedeniyle ülkede ekonomik bir savaş veriliyor. Ekonomik savaşın içerisinde devlet tüm imkânlarıyla yaraları sarmaya çalışırken fırsatçılık yapılması doğru bir yaklaşım değil. Rekabet Kurumu içinde bulunduğumuz şartlarda keyfi fiyat artışı yapanları denetlemeli” dedi
İnşaat demirinde son bir yılda yaşanan yüzde 116’lık fiyat artışı inşaat sektörünü zor duruma soktu. Girdi maliyetlerindeki öngörülemez artışlar konusunda bakanlıklar ve ilgili kurumlar ile görüşmeler yaptıklarını kaydeden Türkiye Müteahhitler Birliği Başkanı M. Erdal Eren, "Ne enflasyon, ne de kur artışıyla açıklanamaz. Fiyatların bu düzeyde kalması halinde ekonomik konut üretimi mümkün olamayabilir" dedi.
İnşaat demirinde son bir yılda yüzde 116'yı bulan fiyat artışı yaşandı. Girdi maliyetlerindeki artışlar 200'ü aşkın alt sektöre talep oluşturan inşaat sektörünü zor durumda bırakırken, bu gelişmeden ekonomik konut üretiminin ve kamu yatırımı projelerinin de sert biçimde etkilenebileceği belirtiliyor.
Girdi maliyetlerindeki artış ile ilgili değerlendirmelerde bulunan Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Başkanı M. Erdal Eren, inşaat projelerine yansıyan öngörülmesi mümkün olmayan ek maliyetler nedeniyle sektörün karşı karşıya kaldığı sorunlara işaret ederken, salgının etkilerine ek olarak son dönemde sektörün temel girdileri içerisinde ön sırada yer alan demir-çelik ve çimento fiyatlarındaki büyük artışlara dikkat çekti.
EK TEDBİR ALINMZASA BELİRSİZLİK GİDERİLEMEZ
Yüksek girdi maliyeti artışları konusu ve paralelinde sektörde artan sorunlara çözüm konusunda ilgili bakanlıklar ve kurumlar ile görüşmeler yürütüldüğünü anlatan TMB Başkanı M. Erdal Eren, “Temel girdilerde öngörülmesi mümkün olmayan yüksek fiyat artışı, 200’ü aşkın iş koluyla doğrudan bağlantılı, ekonominin lokomotifi sayılan inşaat sektörünü zor durumda bırakmıştır. Sektörün önemli girdileri arasında yer alan inşaat demirinde son bir yılda kaydedilen yüzde 116’lık fiyat artışı ne enflasyon, ne de kur artışları ile açıklanamamaktadır” dedi.
Türkiye Müteahhitler Birliği Başkanı M. Erdal Eren
Eren, salgınının küresel ekonomi üzerindeki olumsuz etkileri ve dünya piyasalarındaki gelişmeler bir arada değerlendirildiğinde, inşaat demiri fiyatlarının ek tedbir alınmadıkça kısa vadede olumlu yönde değişmesi ve belirsizliğin giderilmesinin mümkün olmayacağı endişesini dile getirdi.
ETKİN VE ADİL FİYAT FARKI DÜZENLEMESİ GEREKLİ
İnşaat demiri fiyatlarının mevcut düzeyde kalması halinde ekonomik konut üretiminin mümkün olamayabileceğine, mevcut fiyat farkı uygulaması ile kamu yatırımı projelerinin de aksayabileceğine dikkat çeken Eren, şöyle devam etti: İnşaat demiri ile ilgili fiyat farkı formülünde kullanılan endeks ortaya çıkan bu beklenmedik maliyeti karşılamaya yetmemektedir. Kamu yatırımlarında piyasa şartlarını doğru bir şekilde yansıtacak endeksler kullanan, etkin ve adil bir fiyat farkı düzenlemesi yapılması gerekmektedir. Ayrıca demir çelik üreticilerinin bir nebze fedakârlık yapmaları beklenebilir.